Het is het gemeenschappelijk Europees Referentiekader voor talen, sommigen noemen het “de Bijbel voor taaldocenten” omdat het de essentie bevat van wat bepalend is voor het leren van talen.

Je hebt waarschijnlijk wel enig idee wat de niveaus A1, A2, B1, B2, C1 en C2 zouden kunnen betekenen. Het ERK bepaalde deze taalniveaus voor alle Europese talen in 2001 toen dit boek van ongeveer 200 pagina’s in A4-formaat voor het eerst werd gepubliceerd (goed leesvoer voor de winter!) Voordien koos elk land zijn eigen gradatie van de voortgang van taalbeheersing volgens criteria en verwachtingsniveaus die vaak van land tot land konden verschillen.

Het is eenvoudig te begrijpen dat als Europa een politieke, economische en sociale unie wilde, het vooral nodig was om op een coherente basis te beginnen met het bepalen van onze communicatiemiddelen.

Iets wat vandaag de dag misschien voor de hand ligt, maar aan het begin van de 21e eeuw nog niet. En heeft wel 20 jaar heeft gekost om dit boek samen te stellen door honderden onderzoekers, linguïsten en andere deskundigen.

Het oorspronkelijke idee was om samen duidelijke referenties te vinden om te bepalen op welk niveau een spreker zich bevindt. Dit is essentieel voor een beter begrip van alle vormen van dialoog. Stelt u zich bijvoorbeeld voor dat twee diplomaten uit verschillende landen en talen elkaar ontmoeten en een derde taal gebruiken om elkaar te begrijpen. Stel dat ze allebei deze zelfde taal hebben geleerd, maar met twee totaal verschillende evaluatiesystemen. Er zou een goede kans zijn dat een van hen zich totaal belachelijk zou vinden tegenover de ander. Je kunt je voorstellen dat dit meer dan eens is gebeurd!

Natuurlijk is het ERK niet alleen in het leven geroepen om elke vorm van diplomatieke ergernis te vermijden. Het heeft het vooral mogelijk gemaakt om de Europeanen meer te motiveren om de taal van hun buren te kennen door beter te weten wat hun leerdoelen zijn, met goed onderbouwde etappes op basis van concrete knowhow. Dit idee is in hoge mate in overeenstemming met de zeggenschap van de Europese Unie en met name met het beginsel dat de uitwisseling tussen de volkeren van het continent rond gemeenschappelijke concepten moet worden geïntensiveerd. We mogen niet vergeten dat dit document van groot belang kan zijn voor taaldocenten, of het nu gaat om het leren op school of om levenslang leren voor volwassenen. Om een maritieme uitdrukking te gebruiken, geeft het ERK docenten de mogelijkheid om verder te gaan dan “zeilen op zicht” en om een programma op te zetten dat is aan de hand van een heel duidelijk kader met zeer expliciete instrumenten, zoals een waardeschaal die de verschillende vaardigheden en bekwaamheden die moeten worden beheerst om een bepaald niveau te bereiken, integreert.

Omgekeerd, als je op dit moment je niveau van Frans kent op basis van het ERK, kun je dat heel concreet aanpassen aan de levenskeuzes die voor jou bepalend zijn. Ik heb een B1-niveau, ik kan ervoor kiezen om in Frankrijk te wonen en me te redden in alledaagse situaties. Ik heb mijn B2-niveau bereikt, ik kan zeggen dat ik er klaar voor ben om voor een internationale organisatie te werken die het Frans als een van zijn gebruikstalen heeft.

De naam is zeer treffend, het gaat erom Europeanen gemeenschappelijke referentiekader te geven om elkaar beter te begrijpen en in zich dezelfde richting te ontwikkelen.

Met de daaruit voortvloeiende diploma’s en kwalificaties, die door alle instellingen en bedrijven worden erkend, haal je het meeste uit je leerinspanningen en kun je op je CV aantonen dat een taal die je hebt geleerd inderdaad wordt beheerst en dat je niet alleen zegt dat je niveau in deze taal OK is, dat je je kunt redden, enz.

Tot slot kunnen we stellen dat nooit eerder een boek de gemeenschappelijke aspecten van alle talen met betrekking tot de opbouw van taalkundige kennis heeft geanalyseerd en die voor al deze talen dezelfde waarde heeft gegeven met respect voor hun unieke karakters. Het is de som van alle verzamelde sociolinguïstische kennis op één plek, een gedeeld “geloof” zodat ieder van ons zich kan plaatsen in deze onderling verbonden wereld. Het is een referentiepunt dat ons allemaal op hetzelfde platform plaatst waarop we allemaal evolueren volgens dezelfde criteria, zonder voorkeur te geven aan de één bepaalde taal over een andere. Het is bijvoorbeeld goed om te weten dat ook voor het leren van gebarentaal voor doven en slechthorenden gebruik wordt gemaakt van de niveaus van het ERK.

Om meer te weten te komen over dit gemeenschappelijk Europees ReferentieKader voor talen, kunt u een van de volgende links volgen: https://www.coe.int/en/web/common-european-framework-reference-languages of http://www.erk.nl/

of als je wilt kun je het boek hier gratis downloaden. https://rm.coe.int/16802fc3a8

Hert is goed om te weten dat dat dit boek veel evaluatie-instrumenten biedt die, naast de rasters die gebruikt worden voor officiële diploma’s zoals DELF of TOEFL, ook een zeer effectief middel voor zelfevaluatie omvat, genoemd Dialang. Als je meer wilt weten en jezelf wilt testen, klik dan op de volgende link. https://dialangweb.lancaster.ac.uk/

In een komend artikel zullen we het hebben over zelfstudie en de tegenwoordige effectiviteit daarvan.